تقریباً همه ما از خدماتی که آسان‌تر در دسترس باشند بیشتر استقبال می‌کنیم. اگر این خدمت، گرفتن وام باشد که دیگر اصلاً در پذیرش آن ذره‌ای شک به دل راه نمی‌دهیم! واضح است که درباره وام گرفتن از بانک‌های سنتی حرف نمی‌زنیم. چون طبیعتاً هر ویژگی‌ای داشته باشند، آسان و در دسترس نیستند. از سوی دیگر، شرکت‌های نوپای فینتک در حال گسترده‌تر شدن هستند. بنابراین مصرف‌کنندگان راه‌های آسان‌تر و جدیدتری را برای دریافت خدمات بانکی پیش روی خود می‌بینند. راه‌هایی که بانک‌های سنتی و قدیمی‌تر به مخیله‌شان هم خطور نمی‌کند. لِندتک یا فناوری وام یکی از این راهکارهاست.
امروز خواهیم دید که لندتک چیست و چگونه به رشد کسب و کارها کمک می‌کند. امروزه لندتک به یک هنجار جدید برای مصرف‌کنندگانی که به دنبال تضمین وام هستند تبدیل شده است. در ایالات متحده امریکا تقریباً از هر ۱۰ نفر، ۹ نفر از برنامه‌های فینتک برای خدمات مالی خود استفاده می‌کنند. آماری که انتظار می‌رود در سال‌های آینده رشد کند.
لندتک یا فناوری وام می‌تواند نیاز این کاربران به بانک‌های فیزیکی را از بین ببرد. این دستاوردی است که می‌تواند از نظر شرایط، پول و حتی زمان، به سود مصرف‌کننده و کاربر باشد.
حالا بیایید ببینیم واقعاً لندتک چیست و چگونه کار می‌کند.
لندتک چیست؟
لندتک (فناوری وام/ LendTech) یک روش مبتنی بر فناوری دیجیتال برای ارائه وام و خدمات بانکی به افراد، به صورت آنلاین است. بانک‌ها و سایر شرکت‌های مالی، که اعطای وام در دستور کارشان تعریف شده است، می‌توانند در پلتفرم خود بستری دیجیتالی به منظور مدیریت وام‌ها و فرایندهای آن برای مشتریان فراهم سازند.
فرایند عملکرد لندتک در طول سال‌ها به قدری اصلاح شده است که اکنون هم برای وام‌گیرندگان و هم برای وامدهندگان روند سریع‌تری دارد. طبق آمار استاتیستا، ۶۵/۳ درصد از مردم امریکا تا سال ۲۰۲۲ از بانکداری دیجیتال استفاده می‌کنند و ۳۸ درصد از وامهای شخصی از طریق شرکت‌ها و استارت‌آپ‌های فینتک تأمین می‌شود.
امروزه بسیاری از شرکت‌های فینتک، لندتک را به خدمات خود اضافه کرده‌اند و تجربه دریافت وام آسان و سریع را برای بسیاری از کاربران خود ایجاد نموده‌اند. صاحبان مشاغل نیز متوجه شده‌اند که لندتک چیست و چگونه به رشد کسب و کارشان کمک می‌کند.
حتماً بخوانید: ۱۰ مدل کسب و کار نوآورانه فینتک
لندتک و ظهور وامهای نوین
به طور معمول، بانک‌ها و مؤسسه‌های مالی و اعتباری مالی به عنوان رایج‌ترین نهادهای اعطای وام شناخته می‌شوند. اما اکنون به لطف فناوری نوین و ظهور شرکت‌های فینتک، انواع دیگری از وام‌ها قابل دریافت هستند. حالا دیگر بسیاری از کسب و کارهایی که می‌خواهند در آینده بازار سهم خود را توسعه دهند، به راهکارهای فناوری مالی رو آورده‌اند. آنها به خوبی دریافته‌اند که خدمات فینتک، مثل لندتک، چه هستند و چطور در رشد و توسعه آنها نقش دارند.
وام دهندگان همتا به همتا (P2P)
وام دهندگان همتا به همتا، افرادی که به دنبال دریافت وام هستند را با سرمایه‌گذاران فردی که پرداخت وام را تقبل و آن را تأمین مالی می‌نمایند، به هم وصل می‌کنند. تمام این فرایند به صورت آنلاین انجام می‌شود. شرکت‌های وام‌دهنده مانند Upstart، Lending Club، و SoFi دریافت وام مستقیم و بدون نیاز به عملیات فیزیکی را برای وام‌گیرندگان بسیار آسان کرده‌اند.
مشارکت کنندگان تأمین مالی جمعی (Crowdfunding Contributors)
مانند وامدهندگان همتا به همتا، مشارکت کنندگان تأمین مالی جمعی نیز افرادی را که سرمایه‌ای دارند، به افرادی که به آن نیاز دارند متصل می‌کنند. این روش جمع‌آوری پول معمولاً از سوی گروهی از خیرین، که در تلاش برای جذب سرمایه هستند، انجام می‌شود. البته امروز پلتفرم‌های گوناگونی مانند «کیک استارتر» تأمین مالی جمعی را برای اهدافی به جز خیریه، به منظور پیشبرد پروژه‌های خلاقانه و نوآورانه در زمینه فعالیت‌های هنری یا تولید محصول انجام می‌دهند.
منابع تأمین مالی جمعی معمولاً از سوی افرادی پیشنهاد می‌شود که به یک تجارت یا یک زمینه خاص هنری علاقه دارند و خودشان قادر به تولید در آن عرصه نیستند، مثلاً حمایت از چاپ یک کتاب، تولید یک بازی آنلاین، ساخت یک فیلم، انتشار یک آلبوم موسیقی یا تولید یک محصول کاربردی. حمایت‌کنندگان می‌توانند از دوستان، اعضای خانواده، گروه‌های سرمایه‌گذاری و سرمایه گذاران شخصی باشند.
یادآوری این نکته مهم است که با توجه به اینکه بسیاری از شرکت‌های فینتک همواره راه‌های متنوعی را برای وام‌دهی پیدا می‌کنند، واضح است که بازار همیشه در حال تغییر خواهد بود.
حتماً بخوانید: فینتک‌های موفق ایرانی را می‌شناسید؟
لندتک چگونه به رشد شرکت‌های کوچک و متوسط کمک می‌کند؟
رکود اقتصاد جهانی، بانک‌ها را تشویق کرد تا معیارهای وام‌دهی خود را سخت‌تر کنند تا از خطر زیان بیشتر به دور بمانند. این امر تضمین وام برای شرکت‌های کوچک و متوسط (SME) را دشوارتر کرده است. از همان زمان، مجموعه‌ای از استارت‌آپ‌های نوآور جدید، و شرکت‌های فناوری، برای کمک به شرکت‌های کوچک و متوسط در اجرای برنامه‌های توسعه خود وارد میدان شده‌اند.
برای مثال، شرکت‌های تجارت الکترونیک جهانی مانند آمازون و علی‌بابا، کسب و کارهایی را که در پلتفرم‌هایشان معامله انجام می‌دهند، تأمین مالی می‌کنند. در حالی که وامدهندگان همتا به همتا، وامهای مستقیم یا تأمین مالی شرکت‌های توسط و کوچک را از طریق فاکتور تأمین مالی می‌کنند.
ظهور بانکداری باز راه را برای نسل کاملاً جدیدی از وام دهندگان جایگزین یا شرکت‌های «لندتک»، که صرفاً برای ارائه وام به شرکت‌های کوچک و متوسط به وجود آمده‌اند، باز کرده است.
وام دهندگان جایگزین در حال رشد هستند
بانکداری باز به این معنی است که وام دهندگان جایگزین می‌توانند اطلاعات بانک‌ها در مورد شرکت‌های متوسط و کوچک را به اشتراک بگذارند و آن را با مجموعه داده‌های خود ترکیب کنند تا تصویری دقیق از یک SME و تمایل آن به بازپرداخت، یا عدم پرداخت وام، به دست بیاورند. وام دهندگان همچنین می‌توانند به اطلاعات سیستم‌های حسابداری کسب و کارهای کوچک دسترسی داشته باشند تا بتوانند امور مالی مانند گردش حساب و سود شرکت را از نزدیک رصد کنند. این عملیات به طور خودکار و بر اثر اشتراک داده‌ها صورت می‌گیرد و شرکت متقاضی وام را از پر کردن چندباره فرم‌های درخواست و اعتبارسنجی و… بی‌نیاز می‌کند.
چرا الان برای وامدهندگان و وام‌گیرندگان، بهترین زمان و بهترین مکان برای استفاده از لندتک است؟ در پاسخ به این سؤال دست‌کم پنج عامل کلیدی را می‌توان منصور شد.
۱. قابلیت‌های برتر تجزیه و تحلیل داده‌ها: وام دهندگان جایگزین می‌توانند بر اساس منابع داده باز تصمیمات سریع‌تر و دقیق‌تری بگیرند. داده‌هایی که آنها استفاده می‌کنند لازم نیست به عملکرد تاریخی، پیش‌بینی‌ها یا امور مالی جاری محدود شود.
می‌توان داده‌ها را به گونه‌ای گسترش داد که احساسات بازار، روندهای گسترده‌تر در یک بخش یا زیربخش خاص، یا حتی عوامل کلان اقتصادی مانند آب و هوا را در بر گیرد. زمان نقدینگی از هفته‌ها به ساعت‌ها کاهش می‌یابد و کیفیت تصمیم‌گیری وام دهندگان به طور قابل توجهی بهبود می‌یابد.
حتماً بخوانید: بانکداری باز یعنی چه؟
۲. تجربه مشتری یکپارچه: وامدهندگان جایگزین فرایند «سفر مشتری» را، به شکلی هماهنگ با انتظارات SME به وجود می‌آورند. برخلاف بانک‌های سنتی، وامدهندگان جایگزین از همان ابتدا در موقعیت غبطه‌‌برانگیزی قرار داشتند که می‌توانستند فرایندها و رابط مشتری با شرکت‌های متوسط و کوچک را به طور ذهنی طراحی کنند. برنامه‌های تمیز، ساده و بدون کاغذی که در هر زمان از هر دستگاه هوشمندی قابل دسترسی هستند، می‌توانند درخواست وام را، به آسانی یک معامله تجارت الکترونیک B2C، پردازش کنند.
برای مثال، Lendio، استارت‌آپی که طی یک عملیات چند ساعته مشاغل کوچک را با فهرست مناسبی از وامدهندگان بالقوه به هم وصل می‌کند، می‌گوید تکمیل درخواست آنلاین فقط ۱۵ دقیقه طول می‌کشد.
۳. انعطاف‌پذیری: وام دهندگان جایگزین می‌توانند طیف گسترده‌تری از ابزارها مانند تأمین مالی فاکتور، وام تجهیزات و خطوط اعتباری چرخشی را ارائه دهند. برخی دیگر مانند Iwoca، به وضوح نشان می‌دهند که بدون نیاز به درخواست مجدد، می‌توان به چه مقدار بودجه اضافی دسترسی داشت، و همچنین نحوه پرداخت‌های اولیه را نشان می‌دهند.
تأمین مالی فاکتور، سرویسی که در آن وام‌دهنده در مقابل فاکتورهای فروش معوق تأمین اعتبار می‌کند، به کسب و کارها کمک می‌کند تا جریان نقدی خود را بهبود بخشند، حقوق معوق کارکنان را پرداخت نمایند و برای توسعه درآمد خود برنامه‌ریزی کنند.
۴. برخورداری متقاضیان تأییدنشده: شرکت‌های کوچک و متوسط که درخواست وامشان از سوی بانک‌های سنتی رد می‌شد، حالا می‌توانند توسط وامدهندگان جایگزین، که طیف وسیع‌تری از عوامل را برای اعتبارسنجی در نظر می‌گیرند، مورد توجه قرار بگیرند.
برآوردها نشان می‌دهند که نسبت بالایی از درخواست‌های وامی که به بانک‌ها ارجاع داده می‌شوند مورد تأیید قرار نمی‌گیرند، زیرا شرکت‌های کوچک و متوسط معیارهای اساسی این بانک‌ها را برآورده نمی‌کنند.
یکی از دلایل اصلی موفقیت وامدهندگان جایگزین این است که می‌توانند شبکه خود را به طور گسترده‌تری برای مشتریان کاربردی کنند و شرایط و نرخ‌های بهره را به طور مناسب برای مطابقت با پروفایل‌های با ریسک بالا اعمال نمایند.
مانند وامهای سنتی، در لندتک نیز شرکت‌های متوسط و کوچک می‌توانند با بازپرداخت به موقع وام، سوابق اعتباری خوبی برای خود ایجاد کنند. عاملی که باعث ایجاد شرایط مناسب‌تر برای ثبت درخواست وامهای بیشتر در آینده می‌شود.
۵. ارائه بیشتر: وامدهندگان جایگزین تشخیص داده‌اند که اگر با اطلاعات مشتریان خود، برای آنها «هاب» ایجاد کنند، هم وفاداری مشتری و هم کسب و کار خود را توسعه خواهند داد. در اینجا نیز پای بانکداری باز در میان است. هاب اطلاعاتی می‌تواند منابع اطلاعاتی مفید و خدمات اضافی از اشخاص ثالث قابل اعتماد را ارائه دهد.
فینتک‌های ارائه‌کننده لندتک می‌توانند به جای داشتن یک رابطه مبادله‌ای یکباره با مشتریان، به مقصدی برای رفع همه نیازهای یک SME، برای مدیریت مؤثرتر کسب و کار، تبدیل شوند. برخی از مهم‌ترین عوامل مؤثر در این زمینه عبارتند از مدیریت هزینه، بررسی‌های شناخت مشتری و بینش بازار. این فاکتورها نه تنها انگیزه بیشتری برای وفاداری SME ایجاد می‌کند، بلکه دروازه‌های منابع بالقوه جدید درآمد را نیز به روی فینتک و SME باز می کند.
گشایش پتانسیل اقتصادی
فناوری در قلب موفقیت فعلی وامدهندگان جایگزین قرار دارد: از توانایی آنها برای نقش‌آفرینی به عنوان هاب از طریق مشارکت با سایر ارائه‌دهندگان در اکوسیستم لندتک، تا کمک به سرمایه‌گذاری‌های جدید و در حال رشد برای دسترسی به منابع مالی.
ارائه‌کنندگان لندتک نقش مهمی در این اکوسیستم ایفا می‌کنند: شرکت‌های کوچک و متوسط، مشارکت‌کنندگان حیاتی در اقتصاد جهانی هستند و مشاغل جدید و شرکت‌های آینده را ایجاد می‌کنند. اگر شرکت‌های کوچک و متوسط از تأمین منابع مالی مورد نیاز برای نوین‌سازی کسب و کار خود، مثلاً برای استخدام افراد بیشتر یا خرید تجهیزات تولیدی جدید، محروم شوند، بدیهیست که موفق نخواهند شد.
فینتک‌های فعال در زمینه لندتک، با ارائه ایده‌های جدید به منظور اختصاص وام به شرکت‌های متوسط و کوچک، نه تنها شکاف را پر می‌کنند، بلکه پتانسیل عظیمی را در اقتصاد جهانی به وجود می‌آورند. از آنجا که بانکداری باز در حال تکامل است و همکاری بین ارائه‌دهندگان نرم‌افزار حسابداری، بانک‌ها، وامدهندگان جایگزین و سایر اشخاص ثالث همچنان ادامه دارد، می‌توان انتظار داشت که در آینده نزدیک شاهد رویکردهای نوآورانه‌تری برای وام دادن به SME باشیم.
مزایای لندتک
فرایند مصلح‌آمیز
اپلیکیشن‌های فینتک نه تنها فرایند طاقت‌فرسای ثبت درخواست وام و اعتبارسنجی را کوتاه کرده‌اند، بلکه راه را برای دسترسی به نتایج دقیق‌تر، تأییدیه‌های منصفانه‌تر و نرخ‌های بهره بهتر نیز باز کرده‌اند. پلتفرم همتا به همتا، که بسیاری از خدمات دهنده‌های لندتک از آن استفاده می‌کنند، در حال حاضر امکان تجربه‌ای کاملاً مجازی را برای دو طرف فراهم می‌کند.
همچنین برنامه‌های لندتک امکان استفاده از داده‌ها و قابلیت‌های بانکداری باز را، به منظور جمع‌آوری اطلاعات دقیق در مورد الگوهای مالی وام گیرنده، دارند. به این ترتیب وام دهندگان، بدون سوگیری قبلی، تصویر دقیق‌تری از کل فرایند تأمین مالی به دست می‌آورند.
چه کسی بیشترین سود را می‌برد؟
بازار اعتبار کسب و کارهای کوچک از آنجا که هوش مصنوعی و تجزیه و تحلیل داده‌ها را به راحتی در دسترس فینتک قرار داده است، تحت تأثیر لندتک قرار گرفته است. وامدهندگان سنتی باید عوامل بسیاری مانند نقدینگی، امتیاز اعتباری و اظهارنامه مالیاتی را ارزیابی کنند. در حالی که ممکن است خیلی از مشاغل کوچک در مراحل اولیه اطلاعات کافی برای اعتبارسنجی و درخواست وام نداشته باشند. تحولات ایجاد شده در امتیازدهی اعتباری، به وام دهندگان اعتباری کوچک کمک کرده است تا از منبع داده‌های موجود، تجزیه و تحلیل‌های آنی ارائه دهند و روند درخواست‌های اعتباری خود را سرعت ببخشند. کسب و کارهایی که شاید قبلاً درخواست وامشان از بانک‌های قدیمی رد شده باشد، اکنون با فرصت‌های جدیدی روبرو هستند که تا قبل از انقلاب فینتک سابقه نداشته است.
معایب لندتک
محصولات شخصی‌سازی شده فینتک، به طرز محسوسی روند طولانی و طاقت‌فرسای دریافت وام سنتی را کوتاه کرده‌اند، اما به چه قیمتی؟ طبق مطالعه‌ای که از سوی بانک فدرال رزرو فیلادلفیا انجام شده است، روند تسریع وام‌دهی، ممکن است تناقضات حل‌نشده‌ای در دل خود داشته باشد.
سؤالات حریم خصوصی در مورد منابع داده جایگزینی که شرکت‌های فینتک برای ارزیابی برنامه‌های اعتباری استفاده می‌کنند، مستعد خطا هستند یا می‌توانند حریم خصوصی وام‌گیرنده را نقض کنند. مشخص شده است که در مواردی، وامدهندگان از داده‌های شخصی شغلی یا تحصیلات وام‌گیرنده استفاده می‌کنند. اینها اطلاعاتی هستند که برای دریافت وام به شیوه لندتک، از وام‌گیرنده خواسته می‌شوند.
آینده لندتک
همچنان که شرکت‌های فینتک به تمایز محصولات و خدمات وام‌دهی خود ادامه می‌دهند، انتظار می‌رود شاهد نفوذ فراگیر خدمات وام‌دهی همتا به همتا و راهکارهای مناسب در جهت تسریع روند وام‌دهی باشیم.
اگرچه فین‌تک‌ها هزینه‌های عملیاتی کمتری دارند، اما بسیاری از این شرکت‌ها با هزینه‌های بالای بازاریابی و نرخ جذب مشتری روبرو هستند. گمانه‌زنی‌هایی وجود دارد مبنی بر این که ممکن است برخی از شرکت‌های وام‌دهنده فینتک با بانک‌های سنتی شراکت کنند یا وامدهندگان فینتک را از بانک‌ها خریداری نمایند.
مشارکت یک استارت‌آپ فینتک با بانک‌های سنتی می‌تواند تغییراتی در قوانین بازی به وجود بیاورد. این تغییرات ممکن است چه شکلی باشند؟
دنیای بانکداری از قبل از فناوری نوین وجود داشته است. اما تقاضا برای فرایندهای آسان و سریع، که ویژگی‌های ذاتی فینتک هستند، بسیار بالا رفته است. نگرانی‌های مربوط به انطباق با مقررات مانع از آن شده است که بانکداری باز در یک بازار اشباع بر صنعت غلبه کند.
اگر این دو به عنوان شریک به هم بپیوندند، این اتحاد قابلیت اطمینان یک زیرساخت بانکی مستقر را به ارمغان می‌آورد و همچنان به شرکت‌ها این فرصت را می‌دهد تا دست به نوآوری بزنند و به بخش‌های خاص مشتریان خدمات ارائه کنند.
فضای وام‌دهی فینتک هرگز راکد نیست و برای ارائه امن‌ترین شکل وام، دائماً در حال رقابت با بانک‌های سنتی است. بسیاری از بانک‌ها در برابر انطباق با روندهای فناوری مقاومت نشان داده‌اند و کمک کرده‌اند تا فین‌تک‌ها این مزیت را بیابند که بهتر نیازهای مصرف‌کننده را تشخیص دهند و آنها را برآورده کنند.
برای فین‌تک‌ها بسیار مهم است که به منظور حفظ این برتری، بر پلتفرم‌های الکترونیکی و داده‌های جایگزین تکیه کنند. فعالیت‌های اینترنتی و رسانه‌های اجتماعی، موقعیت جغرافیایی و شرکای پرداخت، همگی به فرایند غربالگری وام‌گیرندگان کمک می‌کنند. به این ترتیب فین‌تک‌ها می‌توانند تصویر دقیقی از وام گیرنده دریافت کنند و به شکل دقیق‌تری مراحل بعدی را تعیین نمایند.
کلام آخر
شرایط دریافت وام برای شرکت‌های متوسط و کوچک هیچگاه تا این حد مساعد نبوده است. با لندتک، این کسب و کارها می‌توانند به دنبال منابع مالی مورد نیاز برای رشد خود باشند. معرفی و پیشنهاد روش‌های جدید وام‌دهی مبتنی بر فناوری، از سوی طیف وسیع‌تری از بازیگران صنعت، به این معناست که اکنون دست شرکت‌های متوسط و کوچک برای تأمین مالی، بازتر است و گزینه‌های متنوع‌تری روی میز دارند.