صنعت فینتک (Fintech) یا فناوریهای مالی، از دهه ۱۹۵۰ میلادی با هدف بهتر شدن کیفیت زندگی انسانها ایجاد شد. این صنعت، در بیست سال اخیر بیش از هر زمان دیگری رشد کرده و دلیل توسعهی سریع آن، سرعت پیشرفت تکنولوژی است.
با اینکه صنعت فینتک پس از جنگ جهانی دوم شناخته شد، اما دانشمندان معتقدند تولد این صنعت به اواخر قرن نوزدهم میلادی باز میگردد. در حقیقت، فینتک با تحول دستگاههای ارتباطی مانند تلگراف و توسعه حملونقل شکل گرفته و کمکم اصطلاحات پرکاربرد صنعت فینتک راه خود را به زندگی انسانها باز کردند.
هدف از فینتک، تسهیل امور مالی و ایجاد پیوندی بین فناوری و سیستمهای پرداخت است. صنعت پیچیدهای که از زمان ظهورش تاکنون دستخوش تغییرات بسیاری شده و همواره رشد آن را خواهیم دید.
در دهههای گذشته، شاهد گسترش آگاهی مردم نسبت به این صنعت بودهایم و در این سالها، شیوههای نوینی برای بهرهبرداری از صنعت فینتک ایجاد شده است. در این مقاله قصد داریم شما را با اصطلاحات پرکار صنعت فینتک آشنا کنیم.
فینتک مانند هر نوآوری دیگری دارای اصطلاحات رایج و پرکاربردی است که بهتر است دربارهی آن بدانید. این اصطلاحات، شما را در مسیر شناخت این صنعت یاری میکنند. پیش از آن که سراغ تعریف اصطلاحات کلیدی صنعت فینتک برویم، بهتر است با انواع آن آشنا شویم.
صنعت فینتک به چه دستهبندیهایی تقسیم میشود؟
فناوریهای مالی با توسعه و خلق مدلهای کسبوکار جدید، رشد کردند. صنعت فینتک مانند درختی پر از شاخ و برگ است که توانسته بخشهای گوناگونی را به خود اختصاص دهد. در حال حاضر فناوریهای مالی را میتوان به ۹ بخش تقسیم کرد. اگر کسی از شما بپرسد که فینتک چند نوع دارد، میتوانید به شیوه زیر جواب او را بدهید.
صنعت فینتک شامل بخشهای بیمه، قانونگذاری، سرمایه، بانکداری، بلاکچین و ارزهای دیجیتال، پرداخت، وام و مدیریت اموال شخصی میشود. این دستهبندیهای گوناگون که هر کدام در نوع خود مهم هستند را با اینشورتک (InsurTech)، رگتک (RegTech)، ولثتک (WealthTech)، بانکتک (BankTech)، ارزهای رمزنگاریشده (CryptoCurrency)، پیتک (PayTech)، لندتک (LendTech)، انتقال پول بینالمللی و مدیریت امور مالی شخصی (PFM) میشناسند. متخصصان حوزه فناوریهای مالی پیشبینی کردهاند که به زودی شاهد انواع جدید فینتک خواهیم بود.
معرفی چند اصطلاح رایج در صنعت فینتک
حالا که انواع فینتک را شناختید، وقت آن است که معنی برخی از واژههای صنعت فناوریهای مالی را یاد بگیرید. در این مقاله به ۱۰ واژه اشاره میکنیم و در مقالات بعدی، به معرفی دیگر اصطلاحات صنعت فینتک میپردازیم.
۱- تایید هویت (KYC)
احراز هویت یا KYC، فرآیند شناخت مشتری در کسبوکارهای فینتکی است. کی وای سی مخفف Know your client/customer است و انجام آن در همهی کسبوکارهای مالی توصیه میشود. دلیل ضرورت انجام فرایند احراز هویت مشتریان یا به عبارتی KYC، جلوگیری از کلاهبرداریهای مالی است. زمانی که احراز هویت کاربران انجام شود، پولشویی و کلاهبرداریهای مالی کاهش مییابد.
۲- تامین مالی جمعی (crowdfunding)
کراودفاندینگ ( crowdfunding) یا تامین مالی جمعی یکی دیگر از اصطلاحات پرکاربرد در دنیای فینتک است. زمانی که یک شرکت نوپا شکل میگیرد، به سرمایه نیاز دارد. شرکتهایی که به آنها کراودفاندینگ میگویند، روی کسبوکارهای جدید سرمایهگذاری میکنند. این سرمایهگذاران در ازای خدمات خود، سهام دریافت میکنند.
۳- فناوریهای قانونگذاری (Regtech)
رگتک (Regtech) یکی از انواع فینتک است. هدف از رگتک قانون گذاری مطمئن در زمینههای مختلف فناوری است. اگرچه رگتک را به عنوان زیرمجموعهای از صنعت فینتک میشناسند، اما فناوریهای قانونگذاری کاربردهای متنوعی دارند. به عنوان مثال، رگتک نقش موثری در بانکداری و کنترل هزینههای یک استارتآپ ایفا میکند.
۴- وامهای همتا به همتا (P2P Lending)
وامهای همتا به همتا (P2P Lending)که به وامهای اجتماعی نیز معروف هستند، توسط برخی از وبسایتهای وامدهی رائه میشود. وامدهندهها و وامگیرندهها میتوانند از طریق وبسایتها فرآیند وامدهی را انجام دهند، بدون آنکه به بانک نیاز باشد.
۵- بلاکچین (Blockchain)
بلاکچین یا زنجیره بلوکی، سیستم ثبت دادههاست. این زیرساخت را بیشتر از هر چیزی با بیتکوین میشناسند، چون زیربنای اولین ارز دیجیتال است. بلاکچین سبب افزایش سرعت و امنیت در معاملات آنلاین میشود. این فناوری بخشی از فناوریهای دفتر کل توزیعشده است که سوابق تراکنشها را در زنجیرههایی متصل به هم ذخیره و نگهداری میکند.
۶- عرضه اولیه سکه (ICO)
به عرضه اولیه سکه یا فروش توکن، ICO میگویند. عرضه اولیه سکه یا Initial Coin Offering، فرآیندی است که در آن برای یک ارز دیجیتال جدید سرمایه جذب میشود و مشارکتکنندگان در این سرمایهگذاری، توکن دریافت میکنند.
۷- مشاورههای رباتیک (Robo-advice)
مشاورههای رباتیک راهنمایی در صنعت فینتک هستند. با استفاده از الگوریتمهای کامپیوتری، میتوان به صورت آنلاین و در هر ساعت از شبانهروز، مشاوره مالی دریافت کرد. مدیران شرکتهای سرمایهگذاری و کسانی که به دنبال فرصتهایی برای جذب سرمایه هستند از مشاورههای رباتیک بهره میگیرند.
۸- فناوریهای بیمه (Insurtech)
اینشورتک یکی از انواع فینتک است. این اصطلاح که زیرمجموعهای از فینتک بوده و از آن الهام گرفته شده، به معنای فناوریهای بیمه است. اینشورتک با استفاده از فناوریهای نوین، سبب رشد، نوسازی و بهبود کسبوکارهای بیمه میشود.
۹- بیگ دیتا (Big Data)
بیگ دیتا یا کلان دادهها، مجموعهای از دادهها هستند که از منابع گوناگون و متعددی جمعآوری شدهاند. کلان دادهها به دادههای ساختاریافته و بدون ساختار اشاره میکنند. این دادهها توسط یک برنامه مدیریت داده سنتی پردازش نمیشوند و میتوان از آنها برای درک بهتر رفتار مشتریان استفاده کرد. به طور کلی، کلان دادهها با هدف تجزیه و تحلیل احساسات مشتریان، تشخیص و پیشگیری از تقلب، همچنین شخصیسازی تعامل با کاربر پیادهسازی میشوند.
۱۰- رابط برنامهنویسی کاربردی (API)
رابط برنامهنویسی کاربردی یا Application programming interface که به طور خلاصه به آن API میگویند، مجموعهای از ابزارهای لازم برای ساخت برنامههای کاربردی نرمافزاری است. رابط برنامهنویسی کاربردی به کمک برنامهنویسان آمده تا فرآیندهای تکراری و قابل پیشبینی را بدون نیاز به کدنویسی دوباره انجام دهند. فناوری API سبب سادهسازی فرآیندهای روزانه برنامهنویسها میشود و امکان سفارشیسازی برنامهها را برای کاربران فراهم میکند.
اصطلاحات فینتکی به این ۱۰ اصطلاح محدود نمیشوند و در طول زمان با پیشرفت فناوری به تعدادشان افزوده خواهد شد. شما با کدام یک از این اصطلاحات پرکاربرد در صنعت فینتک آشنا بودید؟ از کدامشان استفاده کردهاید؟