هر معامله‌ای همیشه یک نگرانی پنهان برای طرفین آن معامله دارد: امنیت! با ورود فناوری به عرصه‌های مالی و تجاری و انجام معاملات به صورت آنلاین، ممکن است این نگرانی شکل جدی‌تری هم به خود گرفته باشد. در تجارت پیچیده امروزی اصلاً عجیب نیست اگر کسب و کارها و مصرف کنندگان، هر دو در پی راه‌هایی جهت افزایش ضریب امنیت و انجام معامله امن اینترنتی باشند.
قبلاً در وندار درباره فیشینگ، کلاهبرداری‌های اینترنتی و خیلی از تخلفات مالی در فضای آنلاین گفته‌ایم. دانستن این که خرید و فروش در فضای آنلاین چقدر ممکن است پر مخاطره باشد، ضرورت ایجاد، شناخت و کاربرد روش‌های معامله امن در اینترنت را بیش از پیش آشکار میکند.
امروز می‌خواهیم درباره این موضوع که چطور می‌توان یک معامله امن اینترنتی را به طور سالم و بی کم و کاست انجام داد صحبت کنیم. برای این منظور یکی از روش‌های بسیار محبوب و پرکاربرد را، که امروزه بسیار مورد استقبال و توجه و استقبال قرار گرفته است توضیح می‌دهیم: معامله امن اینترنتی با استفاده از سرویس اسکرو.
معامله امن اینترنتی با کمک سرویس اسکرو
شرکتی را در نظر بگیرید که کارش فروش کالا در سطح بین المللی است. این شرکت باید اطمینان حاصل کند که وقتی کالا به مقصد می‌رسد، پولش را دریافت خواهد کرد. از طرفی، خریدار هم به نوبه خود تنها در صورتی آماده است پول را بپردازد که مطمئن شود کالا در شرایط خوبی به دستش رسیده است. این موقعیت پیچیده مانع انجام یک معامله امن اینترنتی میشود مگر آن که خریدار یا فروشنده، از موضع خود پایین بیاید و به طرف مقابل اعتماد کند و یا یک شخص ثالث به عنوان نماینده مورد اعتماد دو طرف وارد بازی شود، ناظر بر کل معامله باشد و زمانی که تعهدات هر دو طرف معامله محقق شد پول را آزاد کند. آنچه در این مثال خواندید یک نمونه ساده شده از سرویس اسکرو یا خدمات امانی در معامله است.
«سرویس اسکرو» یک مفهوم حقوقی است و یک قرارداد مالی را توصیف میکند که به موجب آن دارایی یا پولی توسط شخص ثالثی، به نمایندگی از دو طرف دیگر که در حال تکمیل یک معامله هستند، نگهداری میشود. در واقع سرویس اسکرو یک قرارداد سه جانبه است که به جز خریدار و فروشنده، نفر سوم مانند یک وکیل، ناظر قرارداد است. استفاده از سرویس اسکرو، ضامن معامله امن اینترنتی خواهد بود. به این ترتیب هم فروشنده و هم خریدار از بابت کالاهای فروخته شده و هزینه پرداختی احساس امنیت بیشتری می‌کنند. سرویس اسکرو، یک قرارداد مالی و حقوقی است که برای محافظت از خریداران و فروشندگان در یک معامله طراحی شده است.
شخص ثالث یا همان نماینده امانی تا زمانی که طرفین قرارداد مسئولیت‌های خود را در معامله انجام دهند پرداخت را نگه می‌دارد. وجه معامله در حساب اسکرو یا حساب امانی نگهداری میشود و تا زمانی که معامله کامل نشده باشد دست نخورده در آن حساب باقی می‌ماند. این حساب توسط نماینده امانی یا همان ارائه دهنده سرویس اسکرو مدیریت میشود. نماینده، دارایی‌ها یا وجوه را تنها در صورت انجام تعهدات قراردادی از پیش تعیین شده (یا با دریافت دستورالعمل‌های مناسب) آزاد میکند. پول، اوراق بهادار، وجوه و سایر دارایی‌ها همگی می‌توانند در حساب امانی نگه داشته شوند.
موقعیت‌هایی که ممکن است در آنها از سرویس اسکرو استفاده شود می‌تواند شامل تراکنش‌های اینترنتی، بانکداری آنلاین، مالکیت معنوی، املاک و مستغلات، ادغام و تملک، و موارد دیگر باشد. جلوتر به چند مورد از موقعیت‌هایی که سرویس اسکرو برای تضمین امنیت در یک معامله اینترنتی مورد استفاده قرار می‌گیرد اشاره خواهیم کرد.
چالش‌های یک معامله امن اینترنتی
امروزه به لطف فناوری دیجیتال می‌توانیم به راحتی از کامپیوتر شخصی یا تلفن همراه خود برای خرید و فروش، و سرمایه‌گذاری در سهام، اوراق قرضه و وجوه در هر مکانی استفاده کنیم. این عملیات از طریق پلتفرم‌های آنلاین ارائه شده توسط کارگزار، بانک یا سایر واسطه‌های مالی امکان‌پذیر است. درست است که تجارت آنلاین خیلی راحت‌تر از شکل‌های سنتی شده است، اما باید به تهدیدات و خطرات امنیتی آن نیز توجه داشته باشیم. اینها همان چالش‌هایی هستند که در مسیر یک معامله امن قرار دارند و در صورت عدم توجه و اقدام مناسب، می‌توانند ضرر و زیان و خسارت‌های سنگینی را به طرفین معامله وارد کنند.
تصور کنید می‌خواهید معامله مهمی را انجام دهید اما فرصت کافی برای ملاقات حضوری یا حتی بررسی دقیق مدارک جهت معامله آنلاین ندارید. امری که در ضرباهنگ سریع زندگی امروز اصلاً چیز عجیبی نیست. چه کار می‌کنید؟ آیا از معامله صرفنظر می‌کنید؟ ممکن است این کار یک بار جواب بدهد اما اگر صاحب یک کسب و کار باشید که نمی‌توانید تا آخر عمر از چنین خرید و فروش‌هایی چشم‌پوشی کنید.
اینجا هم آنچه روند یک معامله امن اینترنتی یا حضوری را تسهیل میکند، سرویس اسکرو است. بنابراین می‌توان گفت در بررسی چالش‌های یک معامله امن اینترنتی یا سنتی، باز هم سرویس اسکرو راهکار مناسبی به نظر می‌رسد.
حساب امانی یا سرویس اسکرو در چنین موقعیت‌هایی کارکرد بسیار مثبت و مهمی دارد:
- اعتماد بین فروشنده و خریدار بسیار پایین است؛
- قراردادهایی که ارزش معاملاتی زیادی دارند؛
- معاملاتی که در آنها خریدار قبل از پرداخت باید کیفیت کار را تأیید کند؛
- مواردی که فروشنده نمی‌خواهد حجم زیادی از کار را بدون اطمینان از پرداخت انجام دهد؛
همانطور که گفته شد استفاده از اسکرو یعنی عامل دیگری در معامله وجود دارد که به عنوان ضامن عمل میکند و کل منابع مورد معامله (کالا و پول) نزد این عامل نگهداری میشود. نماینده امانی کل فرایند معامله را رصد میکند و بعد از اطمینان از محقق شدن تعهدات قرارداد میان هر دو طرف اجازه می‌دهد پول از حساب امانی به حساب فروشنده منتقل شود.
انواع حساب‌های اسکرو
املاک و مستغلات
حساب‌های امانی می‌توانند در معاملات املاک اعمال شوند. سپردن وجوه امانی نزد شخص ثالث، به خریدار این امکان را می‌دهد که با خاطر آسوده سپرده‌گذاری کند و در فرصت کافی بررسی‌های لازم در مورد ملک مورد نظرش را انجام دهد. همچنین حساب امانی به فروشنده اطمینان می‌دهد که خریدار در خرید خود جدی است.
یک نکته جالب درباره سرویس اسکرو در املاک و مستغلات این است که در فرایند معامله دو حساب امانی وجود دارد. اولین حساب در هنگام خرید خانه استفاده میشود (بین خریدار و فروشنده)، و حساب دوم در طول مدت بازپرداخت وام مسکن (بین مالک جدید و بانک.)
به عنوان مثال می‌توان از حساب امانی برای فروش خانه استفاده کرد. اگر شرایطی مثل بازدید فردی خاص یا تعمیرات کلی برای فروش وجود داشته باشد، خریدار و فروشنده ممکن است بر سر استفاده از سرویس اسکرو موافقت کنند. در این صورت، خریدار ملک مبلغ مورد توافق را به حساب امانی (حساب اسکرو) که توسط شخص ثالث نگهداری میشود، واریز میکند. فروشنده می‌تواند با اطمینان از این که وجه معامله در سپرده قرار دارد و خریدار قادر به پرداخت است، کارهای لازم برای فروش (مثلاً تعمیرات) را انجام دهد. پس از برآورده شدن تمام شرایط فروش، مبلغ سپرده به فروشنده منتقل میشود.
بازار سهام
در بازارهای جهانی، سهام اغلب به صورت امانی منتشر میشود. در این حالت، در حالی که سهام‌دار مالک واقعی سهام است، اما در مورد واگذاری سهام دارای اختیارات محدودی است.
به عنوان مثال، مدیرانی که به عنوان پاداش، سهام دریافت می‌کنند، اغلب باید قبل از اینکه بتوانند سهام را بفروشند، منتظر بمانند تا یک دوره امانی بگذرد. پاداش سهام اغلب برای جذب یا حفظ مدیران ارشد استفاده میشود.
خرید و فروش آنلاین
حساب امانی آنلاین، مثل املاک و مستغلات یا سهام و اوراق بهادار، خریدار و فروشنده را در برابر کلاهبرداری یا عدم نعهد به قرارداد محافظت میکند. یک سرویس امانی آنلاین به عنوان شخص ثالث برای فروش آنلاین محصول عمل میکند. خریداران پرداخت‌های خود را به سرویس امانی ارسال می‌کنند و این پول تا زمان دریافت محصول در حساب امانی باقی می‌ماند.
پس از آن که محصول تحویل و تأیید شد، سرویس اسکرو آنلاین، دسترسی به وجوه را برای فروشنده آزاد میکند. خدمات امانی بهترین و مناسب‌ترین سرویس معاملاتی برای کالاهای با ارزش بالا مانند جواهرات یا آثار هنری هستند. البته نباید فراموش کرد که نماینده امانی، که اغلب یک شرکت ارائه دهنده خدمات اسکرو است، برای خدماتش مبلغی دریافت میکند.
جمع بندی
سرویس اسکرو جهت افزایش ضریب اعتماد در یک معامله، چه آنلاین چه حضوری، مورد استفاده قرار می‌گیرد. یک شخص ثالث بی‌طرف به عنوان نماینده امانی دو طرف قرارداد، دارایی‌ها یا وجوهی را که در قرارداد معامله مشخص شده در یک حساب امانی نگه می‌دارد. نماینده امانی وجوه را تا زمانی که خریدار و فروشنده الزامات قراردادی خود را برآورده کنند، در حساب امانی نگه می‌دارد.
سرویس اسکرو در خرید و فروش با مبالغ بالا، مثلاً املاک، بسیار کاربرد دارد. اما می‌تواند در هر موقعیتی که نیاز است وجه معامله از یک طرف به طرف دیگر منتقل شود مورد استفاده قرار گیرد.
استقبال از سرویس اسکرو آنلاین، به عنوان راهی برای انجام معاملات امن اینترنتی برای کالاهای گران قیمت، مانند اشیای هنری یا جواهرات، رو به افزایش است.
سرویس اسکرو روشی برای محافظت از معامله و اطمینان از عدم امکان کلاهبرداری است. با اسکرو اکانت سرنوشت معامله خود را در اختیار شخص دیگری قرار می‌دهید. اما تا زمانی که آن شخص مورد اعتماد شما باشد، می‌توانید سرویس امانی را راهی برای مراقبت از دارایی خود بدانید تا بتوانید زمان و نیروی خود را برای تمرکز بر موارد مهم دیگری که در معامله باید مورد توجه قرار بگیرند، صرف کنید.
میاندو، درگاه معاملات امن وندار نیز خدمتی مشابه سرویس اسکرو در ایران ارائه می‌دهد.